شانژمان مکانیزمی است که زنجیر را برای تعویض دنده روی خودرو در عقب دوچرخه حرکت می دهد. شیفتر یا تعویض دنده سمت راست روی فرمان یک کابل را می کشد (یا از سیگنال های الکترونیکی استفاده می کند) تا شانژمان را به حرکت درآورد و زنجیر روی چرخ دنده یا ردیف مناسبی از خودرو قرار گیرد.
شانژمان یک بخش اساسی از دوچرخه شما و یکی از سخت ترین قطعات دوچرخه است. باید اطمینان حاصل کنید که با بقیه اجزای دوچرخه شما سازگار است و درست کار می کند .
آیا همه دوچرخه ها از شانژمان استفاده می کنند؟
دوچرخه هایی که چند دنده دارند از شانژمان استفاده می کنند. اکثر دوچرخه‌هایی که شانژمان دارند، برای جابجایی زنجیر روی طبق قامه در قسمت جلو دوچرخه طَبَق عوض کن نیز دارند. بعضی دوچرخه‌های جاده‌ای دارای یک دنده عقب و جلو هستند، اما اخیرا یک سیستم جدید توسط Sram و شیمانو و برندهای دیگر تولید شده که بسیاری از دوچرخه‌های کوهستان به طور کلی طبق عوض کن را حذف کرده و از تک طبق جلو و شانژمان عقب استفاده می کنند. تولید سیستم جدید باعث شده که دوچرخه های کوهستان با طبق سه گانه بطور کلی در حال منسوخ شدن هستند.
نکاتی که هنگام خرید شانژمان باید بدانید
براساس اندازه فاصله بین قرقره های بالا و پایین (cage)، شانژمان های متفاوتی عرضه می شوند. این فاصله کمک میکند تا هنگام تعویض دنده و حرکت زنجیر بر روی خودرو یا طبق قامه، مقداری از زنجیرِ شُل شده را در خود جای دهد. فاصله بین قرقره های بالایی و پایینی شانژمان، طول cage را مشخص می کند.
فاصله زیاد بین ردیف های کوچک و بزرگ در خودرو عقب، یا تفاوت زیاد بین اندازه سینی ها در طبق قامه جلو، می‌تواند به این معنا باشد که وقتی به سینی ها و یا ردیف های کوچکتر می‌روید، زنجیر بیشتر شل می شود. فاصله طولانی تر قرقره های بالا و پایین شانژمان(cages) به شانژمان این امکان را می‌دهند که انعطاف بیشتری داشته باشد و زنجیر را در حالت محکم و کشیده نگه دارد.
دوچرخه‌های کوهستان که خودروهای بزرگتر دارند، از شانژمان با cage بلند استفاده می کنند. به طور مشابه، دوچرخه‌های جاده‌ای با طبق سه‌گانه تمایل دارند از cage متوسط استفاده کنند تا هنگام تعویض دنده، تفاوت زیاد شل و سفت شدن زنجیر بین کوچک‌ترین و بزرگترین سینی طبق قامه را تنظیم کنند.
هر یک از سه سازنده اصلی شانژمان، اصطلاحات متفاوتی برای cages شانژمان دارند.
دسته بندی شانژمان ها براساس اندازه طول cage برای هر مارک تولیدکننده شانژمان
| Shimano | Campagnolo | Sram | |
| Short Cage | SS | Short | Short |
| Medium Cage | GS | Medium | Medium |
| Long Cage | SGS | Triple | WiFli/Eagle |
خودروهای دوچرخه های کورسی اندازه دندانه های ریزی دارند، مثلا 23-11 (11 سرعت و ردیف مختلف دارند و 23 دندانه روی بزرگترین ردیف) و 25-11 و 28-11 هست از شانژمان های cage کوتاه استفاده میکنند که معمولا با SS و یا Short شناخته می شوند. در این دوچرخه ها طبق ها بزرگتر میشوند ( مثلا 52-39 و 53-39 و 50-40) برخلاف خودرو که کوچکتر است.
دوچرخه های شهری و جاده، خودروهای 32-11 تا 24-11 دارند و از شانژمان با cageمتوسط استفاده می کنند که با SG یا GS یا Medium شناخته می شوند. در این دوچرخه ها، طبق ها سه سرعتی ( 48-34-24) یا دو سرعتی (36-26) می شوند .
اگر خودرو دوچرخه خیلی بزرگ باشد مثلا خودروهای 51-10 و 51-11 که در دوچرخه های کوهستان جدید استفاده می شوند از شانژمان با cage بلند استفاده می کنند تا بیشترین فاصله بین قرقره های بالا و پایین شانژمان وجود داشته باشد و به نام SGS شناخته می شوند. در این دوچرخه ها، تک طبق جلو با اندازه ریزتر و خودروهای عقب با اندازه های بزرگتر وجود دارند (خودروهای دوچرخه های کوهستان جدید 12 ردیفی همراه با تک طبق جلو شدند).
بنابراین در دوچرخه های کورسی فاصله بین قرقره های بالا و پایین شانژمان خیلی کمتر است، در دوچرخه های شهری این فاصله بیشتر می شود و در دوچرخه های کوهستان جدید فاصله بین قرقره ها و یا اندازه cageخیلی زیاد می شود.
فاصله بلند یا کوتاه بین قرقره های بالا و پایین شانژمان (cage) چه تاثیری بر عملکرد دوچرخه خواهد داشت؟
هر کدام از cage های کوتاه و بلند مزایا و معایبی دارند. Cageهای بلندتر با محدوده وسیع‌تری از دنده ها، به خوبی تطبیق پیدا می کنند (تعداد بیشتری از دنده ها را در خود جای می دهند) و به شما یک خط زنجیر با ثبات تر و با شُلی و افتادگی کمتر می‌دهند. بعبارت دیگر Cageهای بلندتر بدون توجه به دنده انتخابی شما، زنجیر را در حالت کشش نگه می دارند.
اما، برای دوچرخه‌سواران کوهستانی که cageهای بلند‌تری دارند، احتمال دارد دوچرخه هنگام حرکت قوسی شکل و تغییر جهت بین صخره ها، بدلیل حرکات زیاد cage و یا بدلیل برخورد با صخره، دچار افتادگی و یا پارگی زنجیر شود. گاهی اوقات افتادن زنجیر در حرکات بین صخره ها، بدلیل حرکت نادرست شانژمان و تغییر دنده در زمان و موقعیت نامناسب اتفاق می افتد.
بهتر است برای شروع از شانژمان های cageکوتاه و متوسط که کمتر به اشیا برخورد میکنند استفاده کنید، تا زمانی که مهارت لازم را داشته باشید و بتوانید از افتادگی و پارگی زنجیر در انتهای خودرو جلوگیری کنید، و بتوانید همزمان از بزرگترین ردیف خودرو و بزرگترین سینی طبق استفاده کنید.
cageهای کوتاه‌تر معمولاً تعویض دنده‌های سریع‌تر و کشش بهتر زنجیر را دارند، سبک‌تر هستند و همچنین کمتر در معرض آسیب قرار می‌گیرند و زنجیر به تنه برخورد نمی کند. شانژمان های cageکوتاه برای دوچرخه های 27 دنده مناسب نیستند، همانطور که مشخص است زنجیر در شانژمان های cageکوتاه باید به اندازه کافی بلند باشد تا برای بزرگترین سینی طبق و بزرگترین ردیف خودرو به اضافه دو حلقه زنجیر متناسب باشد. با توجه به این، اگر شانژمان cage کوتاه را نصب کنیم و از سینی طبق کوچک و ردیف خودرو کوچک استفاده کنیم، باعث افتادن زنجیر شده ایم.
آیا میتوانیم از مارک های متفاوت برای شانژمان و سیستم دنده استفاده کنیم؟
به طور کلی چند قانون ساده در مورد عملکرد شانژمان ها وجود دارد:
عملکرد شانژمان با سرعت و تعداد دنده های روی خودرو دوچرخه شما (معمولاً 9، 10 یا 11 سرعت) متناسب است. این هماهنگی در توضیحات محصول به وضوح مشخص می شود.
همیشه از شانژمان شیمانو با دستگاه دنده شیمانو استفاده کنید. همیشه از شانژمان SRAM با سایر اجزای SRAM استفاده کنید. همچنین فقط از شانژمان Campagnolo با خودرو و تعویض دنده (شیفتر) Campagnolo استفاده کنید. در حالی که برخی از عناصر یک دستگاه دنده ممکن است بین برندها سازگاری متقابل داشته باشند، اما وقتی صحبت از شانژمان و تعویض دنده‌ها(شیفتر) می‌شود، اغلب اینطور نیستند. اگر شیفتر شیمانو دارید، به یک شانژمان شیمانو نیاز دارید و همینطور برای مارک های دیگر.
از ترکیب شانژمان های محصوص دوچرخه های جاده با شیفترهای دوچرخه کوهستان (یا برعکس) خودداری کنید. کشش کابل روی شیفترها متفاوت است و در نتیجه، شانژمان به درستی با دنده های روی ردیف خودرو هماهنگ نمی شود.
برای عملکرد بهینه، هنگامی که به یک شانژمان جدید نیاز دارید، فقط با مشابه آن تعویض کنید. شیفترها و شانژمان عقب باید با مدل های اصلی دوچرخه سازگار باشند.
افزایش بُرد خودرو با استفاده از شانژمان 11 سرعته Garbaruk RD شیمانو
با استفاده از cage شیمانو 11 سرعتی Garbaruk RD برای شانژمان عقب، می توانید عملکرد بسیار بهتری نسبت به شانژمان استاندارد 11 سرعتی عقب خود داشته باشید. اکنون می‌توانید از ردیف های خودرو تا 50T استفاده کنید و محدوده سیستم دنده 11 سرعته را به عملکرد خودرو 12 سرعته بسیار نزدیک کنید. تنها چیزی که نیاز دارید این است که cage RD شانژمان عقب شیمانو استاندارد خود را با cage Garbaruk RD جایگزین کنید.
همراه با قرقره های بزرگ شانژمان Garbaruk، می توانید بُرد سیستم دنده بیشتر، تعویض دنده نرمتر و عملکرد دقیق تر دستگاه دنده دوچرخه خود را داشته باشید. گزینه های رنگی مختلف قرقره ها دوچرخه شما را منحصر به فردتر می کند.
در صورتی که می خواهید سیستم دنده 11 سرعته خود را تا سطح عملکرد 12 سرعته ارتقا دهید (بدون خرید شانژمان یا سیستم دنده جدید) ، cage RD شیمانو به راحتی اینکا را برای شما انجام میدهد.
با قرار دادن مجدد قرقره فوقانی شانژمان نزدیکتر به ردیف خودرو کوچک و دورتر از بزرگترین ردیف خودرو، ما توانسته ایم به شانژمانی که برای استفاده با خودروهای 11-46T طراحی شده اجازه دهیم تا بتواند با خودرو 11-50T به خوبی کار کند. اینکار دامنه بالارفتن های شما را افزایش میدهد و کارایی بسیار بیشتری از سیستم دنده 11 سرعتی ارائه میکند.
RD cage شانژمان شیمانو 11 سرعته با شانژمان 11 سرعته Shadow plus MTB شیمانو سازگار است که از مدل های Deore(M6000، مدل 10 سرعته) ، SLX (M7000)، XT (M8090)، XT (M8090) شروع می‌شود. این مدل cage با شانژمان Di2 (XT M8050, XTR M9050) سازگار نیست.
از خصوصیات RD cage، استحکام فوق العاده (cage با ماشینکاری CNC از یک قطعه آلیاژ آلومینیوم سری 7075 ساخته شده است)، وزن پَر مانند (47 گرم) و هشت گزینه رنگی هیجان انگیز مانند قرمز، نارنجی، بنفش، نقره ای، طلایی، مشکی، آبی و سبز هستند.